ΑΧΛΑΔΟΧΩΡΙ
Σημείο αναφοράς αποτελεί ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου που βρίσκεται βόρεια του οικισμού Αχλαδοχωρίου πίσω από τον σύγχρονο ενοριακό ναό. Πρόκειται για ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα μνημεία μιας σπάνιας αρχιτεκτονικής, σταυρεπίστεγος ναός με νάρθηκα στη δυτική πλευρά, στον Θεσσαλικό χώρο. Αποτελείται από τον βυζαντινό σταυρεπίστεγο κυρίως ναό και τις μεταγενέστερες προσθήκες στα δυτικά του, δηλαδή δυο συνεχόμενους χώρους που ο καθένας τους φέρει κατά μήκος της νότιας πλευράς ανοιχτή στοά και όλα μαζί έχουν κοινή ξυλόστεγη δίρριχτη στέγη. Σύμφωνα με την κατάταξη του Α. Ορλάνδου, για τους σταυρεπίστεγους ναούς της Ελλάδος, ο τύπος του ναού ανήκει στον τύπο Α1 που είναι και ο αρχαιότερος και ανάγεται στον 13ο και 14ο αιώνα.
Ο καθηγητής Ν. Νικονάνος που μελέτησε το μνημείο και με βάση τα μορφολογικά και κατασκευαστικά στοιχεία, (η γλυπτική διακόσμηση, τα λίγα αλλά σωστά τοποθετημένα κεραμοπλαστικά κοσμήματα, η τοιχοδομία και η κυματοειδής μορφή των απολήξεων των στεγών) τοποθετεί την ανέγερσή του, στην τελευταία δεκαετία του 13ου αιώνα. Εσωτερικά ο ναός είναι κατάγραφος με μεταγενέστερες τοιχογραφίες (18ος αι.).
Οι εργασίες στερέωσης – αποκατάστασης του ναού, που πραγματοποιήθηκαν άλλαξαν όλη την εικόνα του Ναού τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, συμβάλλοντας στην επαναλειτουργία του μνημείου και την ένταξή του στην πολιτιστική – τουριστική διαδρομή Λάρισα – Τρίκαλα – Μετέωρα. Πραγματοποιήθηκαν από το Γ΄ ΚΠΣ με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση και βάσει της εγκριτικής Απόφασης του Υπουργού Πολιτισμού, με αυτεπιστασία από την 19η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Επίσης, να σημειώσουμε πως το έργο: « Αποκατάσταση Ι. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Δ. Δ. Αχλαδοχωρίου Δ. Φαρκαδόνας Ν. Τρικάλων», εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας της Θεσσαλίας 2000-2006, στο Μέτρο 2.10, με συνολικό προϋπολογισμό 250.000ευρώ.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η διευθύντρια της 19ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων κ. Κρυσταλλία Μαντζανά, πραγματοποιήθηκαν εργασίες υποστύλωσης – αντιστήριξης του ναού όπως και κατασκευή αποστραγγιστικής τάφρου, των αφανών διαζωμάτων από οπλισμένο σκυρόδεμα κατά μήκος των διαμηκών και εγκάρσιων τοίχων, για την αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων και την καλύτερη έδραση των ζευκτών της στέγης. Στις ίδιες εργασίες ανήκει η επισκευή στέγης σταυρεπίστεγου τμήματος του ναού, η κατασκευή νέας ξύλινης στέγης στις δυο προσθήκες, όπως και η κατασκευή νέου ξύλινου στεγάστρου – κατ’ επέκταση της ενιαίας δίρριχτης ξύλινης στέγης σε αντικατάσταση της τοποθέτησης ξύλινων φουρουσιών για την προστασία του δαπέδου της ανοιχτής νότιας στοάς και της τοιχογραφίας που υπάρχει πάνω από τη νότια είσοδο με νέα. Επίσης έγινε καθαίρεση επιχρισμάτων από τις εξωτερικές όψεις των προσθηκών του κτηρίου, καθαίρεση της ανατολικής τοιχοποιίας στην νότια στοά του ναού. Έγινε κατασκευή στο σύνολο του αρχικού δυτικού τοίχου του ναού από λιθοδομή για την αντιμετώπιση των έντονων διαγώνιων ρηγματώσεων, ενώ στον κυρίως Ναό, καθώς επίσης και στις δύο προσθήκες τα υπάρχοντα δάπεδα καθαιρέθηκαν και τα δάπεδα του ιερού βήματος του κυρίως ναού και της δεύτερης προσθήκης (γ΄ φάση) στα οποία υπάρχουν μεγάλες ακανόνιστες σχιστόπλακες καθαρίσθηκαν και αρμολογήθηκαν. Τέλος έγινε μερική διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του ναού.
Μπορείτε να επισκεφτείτε:
- Τον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ο οποίος ίσως είναι των τελευταίων χρόνων του Βυζαντίου.
- Το νέο ομώνυμο ναό που κτίστηκε το 1930 ο οποίος είναι τρίκλιτος με βασιλική, ξυλοστεγος μέσα στον οποίο φυλάσσεται η εικόνα της Βρεφοκρατούσας Παναγίας για 4 μήνες, Δευτέρα του Πάσχα μέχρι 14η Αυγούστου και παραδίδεται στους κατοίκους της Οιχαλίας (Νεοχωρίου Τρικάλων) μέχρι το επόμενο Πάσχα, σύμφωνα με παλιό θρησκευτικό έθιμο 500 χρόνων.